بررسی تاریخچه ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان تاریخچه بسیار طولانی دارند و می توان سابقه استفاده از آنها را به زمانی که کشیدن دندان رایج شد؛ مرتبط دانست.چون از زمانی که انسانها یک یا چند دندان خود را از دست دادند به این فکر افتادند که چگونه می توانند قطعه ای را جایگزین دندان خود کنند.
اگر تمایل دارید تا اطلاعاتی درباره تاریخچه ایمپلنت دندان بدست آورید، می توانید همراه کلینیک دندانپزشکی آرسته بهترین مرکز ایمپلنت در شیراز مقاله زیر را دنبال کنید.
انسان از چه زمانی کاشت دندان را آغاز کرد؟
بشر در گذشته پس از رویارویی با هر مشکلی، بلافاصله به فکر راه نجات از آن مشکل بود.چین باستان اولین کشوری است که حدود چهار هزار سال پیش از ایمپلنت دندان استفاده کرده است. آنها ایمپلنت دندان را با استفاده از چوب بامبوی حکاکی شده برای جایگزین کردن دندان‌های از دست رفته می‌ساختند. اما چه دلیلی باعث می‌شد تا آنها از چوب بامبو استفاده کنند؟ اولین دلیل برای استفاده از چوب بامبو برای کاشت دندان در گذشته، استحکام آن بود. البته افراد می‌توانستند به راحتی آن را به اندازه‌های متناسب و مورد نظر خود برش دهند. همچنین از دیگر ویژگی‌های مهم بامبو می‌توان به سمی نبودن و نداشتن بوی نامطبوع اشاره کرد. چوب بامبو رطوبت را جذب نمی‌کند، درنتیجه ترک نمی‌خورد، پوسته‌پوسته نمی‌شود و کپک و باکتری روی آن رشد نمی‌کند. بنابراین می‌توان گفت این انتخاب در چین باستان بسیار هوشمندانه بود.
پس از ابتکار بومیان چین باستان در ایمپلنت دندان با بامبو، مصریان باستان پس از چند قرن توانستند تحول خوبی در کاشت دندان ایجاد کنند. آنها بیشتر دوست داشتند تا از طلای تراش داده شده به جای دندان‌های از دست رفته استفاده کنند. البته آنها از نقره، عاج فیل، استخوان گاو یا صدف هم استفاده می‌کردند.
ابداع روش نوین ایمپلنت دندان
اینگوار برنمارک در سال ۱۹۵۰ که محققی در سوئد بود، در تلاش برای افزایش و ارتقا علم آناتومی خون بود و به دنبال ایمپلنت و یا حتی تیانیوم به صورت جداگانه نبود. او در حین مطالعه روی یک سیلندر تیتانیومی جوش خورده به استخوان ران خرگوش برای ترمیم استخوان و احیای آن، این فرضیه را مطرح کرد که این اتصال می‌تواند در زمینه‌های دیگر مانند ایمپلنت‌های دندانی نیز مورد استفاده قرار بگیرد. زمانی که او تلاش کرد تا این قطعه تیتانیومی را از استخوان خرگوش خارج کند، متوجه شد که این کار ممکن نیست. او پژوهش دیگری انجام داد که در آن ۲۰ دانشجوی داوطلب اجازه دادند تا قطعه ی تیتانیومی، وارد بازوی آن ها شود. بعد از چند ماه برنمارک مشاهده کرد که هیچگونه پس زدن این قطعه توسط بدن وجود نداشته است. در این جا بود که برنمارک مسیر تحقیقات خود را به این سمت تغییر داد.
زمانی که برنمارک این موضوع را کشف کرد که بدن انسان قادر به تحمل تیتانیوم است، برای درک بیشتر تلاش کرد تا با متخصصان شیمی، زیست شناسی و فیزیک ارتباط برقرار کند. در نهایت این محققان به کمک هم توانستند یک شیوه بسیار دقیق و منظم را برای کاشت ایمپلنت دندان پیدا کنند.
با توجه به تمام پیگیری ها و تلاش های برنمارک برای اثبات نظیریه های خود، هیئت ملی بهداشت و رفاه سوئد در سال ۱۹۷۰، یافته او را به رسمیت شناخت.
پروفسور اینگوار برنمارک پس از یک دوره طولانی مدت بیماری در تاریخ ۲۰ دسامبر ۲۰۱۴ میلادی در زادگاه خود گوتنبرگ سوئد چشم از این جهان فرو بست. بدون تلاش های اینگوار برنمارک، جهان ممکن بود هنوز در انتظار ورود ایمپلنت تیتانیومی باشد. مشاهدات برنمارک، در اواسط قرن بیستم، مبنی بر اینکه بدن انسان نه تنها تحمل تیتانیوم را دارد، بلکه ( تحت شرایط کاملاً کنترل شده) می تواند آن را با بافت زنده استخوانی پیوند دهد انقلابی در زمینه دندانپزشکی، بازتوانی ارتوپدی و فک وصورت ایجاد کرد. راه حل های ابتکاری ترمیمی وابسته به استخوان، براساس بینش علمی اولیه وی (که متعاقباً اثبات شد و سند یت پیدا کرد) تا به حال موجب بهبود کیفیت زندگی میلیون ها نفر از مردم سراسر جهان شده است.
اولین ایمپلنت دندانی
در سال ۱۹۶۵، مردی سوئدی، به نام گوستالارسن، اولین داوطلب ایمپلنت دندانی پروفسور اینگواربرنمارک شد. این بیمار دچار نقص مادرزادی فک بود و چهار ایمپلنتی که آن روز بر روی لثه وی انجام شد به معنای اتصال یکسری دندان جدید به فک وی بود. لارسن برای اولین بار در زندگی خود توانست به صورت عادی غذا بخورد و صحبت کند. وقتی لارسن در سال ۲۰۰۶ درگذشت، ایمپلنت های وی مدت ۴۰ سال بدون هیچ مشکلی به عنوان پایه ای بر روی پروتزهای دهانی کار کرده بودند. از آن زمان به بعد بیش از ده میلیون نفر در سراسر جهان از کشف اینگواربرنمارک در زمینه اسئوااینتگریشن، هم در سوئد و هم در خارج، از مزایای ایمپلنت بهره مند شدند.
تاریخچه ایمپلنت در ایران
تاریخچه ایمپلنت در ایران از حدود ۴۵ سال پیش، توسط دندان‌پزشکان به شکل موردی و جسته‌وگریخته مورداستفاده قرار گرفت. اما به شکل علمی و امروزی، ایمپلنت در ایران از دهه ١٣۶٠ شمسی به علت احتیاج ایجادشده پس از دوران جنگ تحمیلی و نیاز جانبازان و مجروحین برای جایگزینی دندان‌های ازدست‌رفته، به‌تدریج رواج یافت. از اواخر این دهه ۶۰ شمسی، ترویج بیشتری یافت. همان‌گونه که ذکر شد، ابتدا برای آسیب دیدگان جنگ تحمیلی و سپس مجروحان تصادفات مورداستفاده قرار گرفت، هرچند امروزه شاهد رشد و توسعه چشمگیر آن در مجامع پزشکی و علمی ایران هستیم.
سخن پایانی
امروزه بیش از ۲۲۰ نام تجاری از سوی ۸۰ شرکت گوناگون وارد بازار میشود به عبارت دیگر با توجه به تنوعی که در مواد ، آماده سازی سطح ، شکل ، طول و قطر ایمپلنت های در دسترس وجود دارد ، درمانگر می‌تواند از میان ۲۰۰۰ ایمپلنت مناسب ترین آنها را انتخاب نماید .
ایمپلنت های امروزی به شکل ریشه دندان طرحی میشوند (Root form implant) ، این بدین معنی است که به گونه ای طراحی شده اند که به شکل عمودی در ارتفاع استخوان کاشته شوند. اصطلاح rott form در سال ۱۹۸۸ توسط آکادمی دندانپزشکی ایمپلنتی ایالات متحده به تصویب نهایی رسید . امروزه بیش از ۹۰ نوع طراحی گوناگون با تنوع فراوان در بدنه ایمپلنت و اجزای پروتزی آن در دسترس است . ایمپلنت های دندانی ریشه ای شکل از سه جزو اصلی بدنه ایمپلنت ، اباتمنت، پروتز رویی (کراون ثابت یا انواع متحرک) تشکیل میشود . بدنه ایمپلنت در شکل ها و طرح های گوناگونی ساخته شده است ولی جنس آنها در اکثر موارد از آلیاژهای تیتانیوم میباشد .
